domenica 25 giugno 2017

Le oche del Campidoglio (da Diodoro Siculo) [struttura commentata]

Οἱ δὲ Κελτοὶ συνετάξαντο
κατὰ τῆς πέτρας ἀναβῆναι εἰς τὸ Καπετώλιον.
(a seconda di come hai tradotto il verbo principale, questo predicato può assumere un valore finale)

Διὸ καὶ περὶ μέσας νύκτας οἱ μὲν φύλακες παρερρᾳθύμουν τῆς φυλακῆς διὰ τὴν ὀχυρότητα τοῦ τόπου,
(controlla la costruzione del verbo)
τῶν δὲ Κελτῶν τινες κατὰ τῆς πέτρας προσανέβησαν.
(osserva l’uso delle particelle; di questo elemento devi tenere conto anche nelle righe seguenti)

Τοὺς μὲν οὖν φύλακας ἔλαθον οἱ Κελτοί,
(attenzione al soggetto; che significato assume questo verbo quando regge l’accusativo?)
χῆνες δ᾽ἱεροὶ
(dove trovi il predicato di questa proposizione?)
θεωρήσαντες τοὺς ἀναβαίνοντας
(con chi concorda il primo verbo?)
(sono presenti due participi; hanno la stessa funzione?)
κραυγὴν ἐποίουν.

Συνδραμόντων δὲ τῶν φυλάκων ἐπὶ τὸν τόπον,
(che modo riconosci? in quale struttura sintattica è qui usato?)
οὗτοι μὲν οὐκ ἐτόλμων
προσελθεῖν,
Μάρκος δέ Μάλλιος, ἔνδοξος ἀνήρ,
ἐκβοηθήσας ἐπὶ τὸν τόπον
τῷ μὲν ξίφει τὴν χεῖρα τοῦ Κελτοῦ προσαναβαίνοντος ἀπέκοψε,
(che modo è προσαναβαίνοντος? Che funzione ha in questa frase?)
τῷ δὲ θυρεῷ πατάξας εἰς τὸ στῆθος
(con chi concorda?)
ἀπεκύλισεν αὐτὸν ἀπὸ τῆς πέτρας.

Παραπλησίως δὲ καὶ τοῦ δευτέρου προσαναβαίνοντος ἀπολομένου,
(qui sono presenti due participi; hanno la stessa funzione? Osserva con attenzione i diversi sintagmi)
οἱ λοιποὶ ταχέως πάντες ἔφυγον·

ἀπορρῶγος δὲ τῆς πέτρας οὔσης,
ἅπαντες
καταρροῦντες
ἐτελεύτησαν.

Διόπερ πρεσβευομένων τῶν Ῥωμαίων περὶ διαλύσεως,
οἱ Κελτοὶ ἀπεδέξαντο
τὴν πόλιν ἐκλιπεῖν
ἐὰν Ῥωμαῖοι χιλίας λίτρας χρυσίου δῶσι.
(che proposizione riconosci? osserva la congiunzione e il modo qui presenti)



Le oche del Campidoglio (da Diodoro Siculo) [struttura]

Οἱ δὲ Κελτοὶ συνετάξαντο
κατὰ τῆς πέτρας ἀναβῆναι εἰς τὸ Καπετώλιον.

Διὸ καὶ περὶ μέσας νύκτας οἱ μὲν φύλακες παρερρᾳθύμουν τῆς φυλακῆς διὰ τὴν ὀχυρότητα τοῦ τόπου,
τῶν δὲ Κελτῶν τινες κατὰ τῆς πέτρας προσανέβησαν.

Τοὺς μὲν οὖν φύλακας ἔλαθον οἱ Κελτοί,
χῆνες δ᾽ἱεροὶ
θεωρήσαντες τοὺς ἀναβαίνοντας
κραυγὴν ἐποίουν.

Συνδραμόντων δὲ τῶν φυλάκων ἐπὶ τὸν τόπον,
οὗτοι μὲν οὐκ ἐτόλμων
προσελθεῖν,
Μάρκος δέ Μάλλιος, ἔνδοξος ἀνήρ,
ἐκβοηθήσας ἐπὶ τὸν τόπον
τῷ μὲν ξίφει τὴν χεῖρα τοῦ Κελτοῦ προσαναβαίνοντος ἀπέκοψε,
τῷ δὲ θυρεῷ πατάξας εἰς τὸ στῆθος
ἀπεκύλισεν αὐτὸν ἀπὸ τῆς πέτρας.

Παραπλησίως δὲ καὶ τοῦ δευτέρου προσαναβαίνοντος ἀπολομένου,
οἱ λοιποὶ ταχέως πάντες ἔφυγον·

ἀπορρῶγος δὲ τῆς πέτρας οὔσης,
ἅπαντες
καταρροῦντες
ἐτελεύτησαν.

Διόπερ πρεσβευομένων τῶν Ῥωμαίων περὶ διαλύσεως,
οἱ Κελτοὶ ἀπεδέξαντο
τὴν πόλιν ἐκλιπεῖν
ἐὰν Ῥωμαῖοι χιλίας λίτρας χρυσίου δῶσι.


Le oche del Campidoglio (da Diodoro Siculo)

Οἱ δὲ Κελτοὶ συνετάξαντο κατὰ τῆς πέτρας ἀναβῆναι εἰς τὸ Καπετώλιον. Διὸ καὶ περὶ μέσας νύκτας οἱ μὲν φύλακες παρερρᾳθύμουν τῆς φυλακῆς διὰ τὴν ὀχυρότητα τοῦ τόπου, τῶν δὲ Κελτῶν τινες κατὰ τῆς πέτρας προσανέβησαν. Τοὺς μὲν οὖν φύλακας ἔλαθον οἱ Κελτοί, χῆνες δ᾽ἱεροὶ θεωρήσαντες τοὺς ἀναβαίνοντας κραυγὴν ἐποίουν. Συνδραμόντων δὲ τῶν φυλάκων ἐπὶ τὸν τόπον, οὗτοι μὲν οὐκ ἐτόλμων προσελθεῖν, Μάρκος δέ Μάλλιος, ἔνδοξος ἀνήρ, ἐκβοηθήσας ἐπὶ τὸν τόπον τῷ μὲν ξίφει τὴν χεῖρα τοῦ Κελτοῦ προσαναβαίνοντος ἀπέκοψε, τῷ δὲ θυρεῷ πατάξας εἰς τὸ στῆθος ἀπεκύλισεν αὐτὸν ἀπὸ τῆς πέτρας. Παραπλησίως δὲ καὶ τοῦ δευτέρου προσαναβαίνοντος ἀπολομένου, οἱ λοιποὶ ταχέως πάντες ἔφυγον· ἀπορρῶγος δὲ τῆς πέτρας οὔσης, ἅπαντες καταρροῦντες ἐτελεύτησαν. Διόπερ πρεσβευομένων τῶν Ῥωμαίων περὶ διαλύσεως, οἱ Κελτοὶ ἀπεδέξαντο τὴν πόλιν ἐκλιπεῖν ἐὰν Ῥωμαῖοι χιλίας λίτρας χρυσίου δῶσι.


Le donne di Argo: il loro eroismo contro gli Spartani (da Plutarco) [struttura commentata]

Ἐπεὶ δὲ Κλεομένης ὁ βασιλεὺς τῶν Σπαρτιατῶν
(che proposizione riconosci? qual è il suo predicato?)
πολλοὺς ἀποκτείνας
(che modo individui? Con chi concorda? Attenzione al tempo)
ἐβάδιζε πρὸς Ἄργος,
φόβος μέγιστος ἐπέστησε ταῖς γυναιξὶ τόλμαν δαιμονίαν
(osserva che tipo di aoristo è presente? Quindi avrà valore transitivo o intransitivo?)
τοῦ ἀμύνεσθαι τοὺς πολεμίους ὑπὲρ τῆς πατρίδος.
(che modo riconosci? quale elemento ti segnala la funzione che esso ha? Tieni conto che τοῦ ἀμύνεσθαι specifica τόλμαν δαιμονίαν)
(per il significato del verbo osserva la diatesi)

Ἡγουμένης δὲ τῆς ποιητρίας καὶ Μουσῶν θεραπευτοῦ, Τελεσίλλης,
(che modo riconosci? in quale struttura sintattica è qui usato?)
ὅπλα λαμβάνουσι
καὶ
παρ᾽ἔπαλξιν ἱστάμεναι
(che modo è? Con chi concorda?)
κύκλῳ τὰ τείχη περιέστεψαν,
ὥστε θαυμάζειν τοὺς πολεμίους.
(che proposizione riconosci?)
(τοὺς πολεμίους è sogg. o c.ogg.? Ricavalo dal contesto)
Τὸν μὲν οὖν Κλεομένη,
(dove trovi il verbo di questa proposizione?)
πολλῶν πεσόντων,
(che struttura sintattica riconosci? attenzione al tempo)
ἀπεκρούσαντο·

τὸν δ᾽ἕτερον βασιλέα Δημάρατον
(osserva l’uso delle particelle; questo δέ si collega a…)
(dove trovi il predicato di questa proposizione?)
ἐντὸς τῆς πόλεως γενόμενον
καὶ κατασχόντα τὸ Παμφυλιακὸν
(con chi concordano questi modi?)
ἐξέωσαν.

Οὕτω δὲ τῆς πόλεως περιγενομένης,
τὰς μὲν πεσούσας ἐν τῇ μάχῃ τῶν γυναικῶν ἐπὶ τῆς ὁδοῦ τῆς Ἀργείας ἔθαψαν,
(che funzione ha qui πεσούσας? Da cosa lo riconosci?)
(τῶν γυναικῶν è retto τὰς πεσούσας; quindi che compl. è? Osserva la posizione delle parole)
(osserva il sintagma evidenziato in fucsia)
ταῖς δὲ τὸν θάνατον φυγούσασις ἔδοσαν
(osserva l’uso delle particelle)
ἱδρύσασθαι τὸν Ἐνυάλιον ὑπόμνημα τῆς αὐτῶν ἀριστείας.



Le donne di Argo: il loro eroismo contro gli Spartani (da Plutarco) [struttura]

Ἐπεὶ δὲ Κλεομένης ὁ βασιλεὺς τῶν Σπαρτιατῶν
πολλοὺς ἀποκτείνας
ἐβάδιζε πρὸς Ἄργος,
φόβος μέγιστος ἐπέστησε ταῖς γυναιξὶ τόλμαν δαιμονίαν
τοῦ ἀμύνεσθαι τοὺς πολεμίους ὑπὲρ τῆς πατρίδος.

Ἡγουμένης δὲ τῆς ποιητρίας καὶ Μουσῶν θεραπευτοῦ, Τελεσίλλης,
ὅπλα λαμβάνουσι
καὶ
παρ᾽ἔπαλξιν ἱστάμεναι
κύκλῳ τὰ τείχη περιέστεψαν,
ὥστε θαυμάζειν τοὺς πολεμίους.
Τὸν μὲν οὖν Κλεομένη,
πολλῶν πεσόντων,
ἀπεκρούσαντο·

τὸν δ᾽ἕτερον βασιλέα Δημάρατον
ἐντὸς τῆς πόλεως γενόμενον
καὶ κατασχόντα τὸ Παμφυλιακὸν
ἐξέωσαν.

Οὕτω δὲ τῆς πόλεως περιγενομένης,
τὰς μὲν πεσούσας ἐν τῇ μάχῃ τῶν γυναικῶν ἐπὶ τῆς ὁδοῦ τῆς Ἀργείας ἔθαψαν,
ταῖς δὲ τὸν θάνατον φυγούσασις ἔδοσαν
ἱδρύσασθαι τὸν Ἐνυάλιον ὑπόμνημα τῆς αὐτῶν ἀριστείας.


Le donne di Argo: il loro eroismo contro gli Spartani (da Plutarco)

Ἐπεὶ δὲ Κλεομένης ὁ βασιλεὺς τῶν Σπαρτιατῶν πολλοὺς ἀποκτείνας ἐβάδιζε πρὸς Ἄργος, φόβος μέγιστος ἐπέστησε ταῖς γυναιξὶ τόλμαν δαιμονίαν τοῦ ἀμύνεσθαι τοὺς πολεμίους ὑπὲρ τῆς πατρίδος. Ἡγουμένης δὲ τῆς ποιητρίας καὶ Μουσῶν θεραπευτοῦ, Τελεσίλλης, ὅπλα λαμβάνουσι καὶ παρ᾽ἔπαλξιν ἱστάμεναι κύκλῳ τὰ τείχη περιέστεψαν, ὥστε θαυμάζειν τοὺς πολεμίους. Τὸν μὲν οὖν Κλεομένη, πολλῶν πεσόντων, ἀπεκρούσαντο· τὸν δ᾽ἕτερον βασιλέα Δημάρατον ἐντὸς τῆς πόλεως γενόμενον καὶ κατασχόντα τὸ Παμφυλιακὸν ἐξέωσαν. Οὕτω δὲ τῆς πόλεως περιγενομένης, τὰς μὲν πεσούσας ἐν τῇ μάχῃ τῶν γυναικῶν ἐπὶ τῆς ὁδοῦ τῆς Ἀργείας ἔθαψαν, ταῖς δὲ τὸν θάνατον φυγούσασις ἔδοσαν ἱδρύσασθαι τὸν Ἐνυάλιον ὑπόμνημα τῆς αὐτῶν ἀριστείας.